توصیه مهم به دارندگان دسته چک
چک برگشتی از جرائم علیه اموال است که مشکلاتی فراوان در جامعه به وجود آورده و بخش عظیمی از وقت دستگاه قضایی را به خود اختصاص داده است.
چک چیست؟
چک سندی است که پیرو آن صادر کننده به بانک دستور می‌دهد مبلغی را از حساب جاری صادر کننده به آورنده چک در تاریخ سررسید پرداخت کند.
چک وسیله‌ای برای دریافت و پرداخت وجه می‌باشد و باید بدانید وسیله‌ای برای کسب اعتبار نیست.
انواع چک؛
چک عادی؛ چکی است که افراد در عهده بانک به حساب جاری خود صادر و دارنده آن تضمینی جز صادر کننده آن ندارد.
چک تایید شده؛ چکی است که افراد به حساب جاری خود صادر و توسط بانک مزبور پرداخت و وجه آن تایید می‌گردد.
چک تضمین شده؛ چکی است که توسط بانک و به عهده همان بانک به درخواست مشتری صادر و پرداخت مبلغ آن توسط بانک تضمین می‌گردد.
چک رمزدار (چک بین بانکی)؛ چکی است که توسط بانک و به درخواست صاحب حساب و به صورت رمزدار و برای بانک‌های دیگر صادر می‌گردد.
امکان وصول این قبیل چک‌ها به صورت نقدی وجود ندارد و بانک صادر کننده مبلغ را به حساب فرد مورد نظر در بانک‌های دیگر منتقل می‌کند و صدور آن در وجه حامل نیز ممنوع می‌باشد.
قوانین صدور چک در معاملات مسکن
برای حفظ حقوق قانونی اشخاص و طرفین معامله در معاملات ملک دانستن قانون چک برای طرفین امری ضروری است.
توصیه لازم برای خریداران ملک؛
ضروری است در متن چک دلیل صدور و بابت خرید و مشخصات مورد معامله و نوع معامله درج شود، نوشتن نام و مشخصات گیرنده (فروشنده) در متن چک الزامی است و به منظور جلوگیری از انتقال چک توسط گیرنده به شخص دیگر بهتر است علاوه بر خط زدن قسمت حواله کرد یا آورنده در صفحه چک، عبارت غیر قابل انتقال از طریق ظهرنویسی ثبت گردد در این صورت دارنده چک نمی‌تواند چک را به دیگری تسلیم کند.
چند توصیه مهم به دارندگان دسته چک
یکی از مشکلات بزرگ بخش مالی اشخاص و شرکت‌ها در کشورمان موضوع چک است که با توجه به مقررات مربوط به چک و عدم آشنایی مردم به قانون آن زمینه بروز کلاه‌برداری‌ها و صدور چک بلامحل و سوء استفاده از آن زیاد شده است، باید قبل از دادن دسته چک به یک فرد قوانین و فرهنگ استفاده از آن به طور کامل آموزش داده شود خیلی‌ها به دلیل ناآگاهی و استفاده ناصحیح از چک دچار مشکلات فراوان شده و حتی سر از زندان در می‌آورند و بسیاری از زندانی‌ها را افرادی تشکیل می‌دهند که به سبب نا آگاهی از قانون چک گرفتار شده‌اند.
دارندگان چک و صاحبان حساب جاری اگر موارد قانونی مربوط به استفاده از چک را رعایت کنند، از دسته چک آنان سوء استفاده نمی‌شود و یا سوء استفاده به حداقل ممکن می‌رسد.
نحوه صحیح نوشتن چک؛
1- در هنگام نوشتن متن چک سعی کنید خودتان و با قلم خود متن چک را بنویسید، حتی اگر طرف مقابل مورد اعتماد شما باشد، هرگز اجازه ندهید دیگران متن چک را بنویسند.
2- در قسمت «مبلغ چک» میزان آن را هم به صورت ریال و هم تومان بنویسید و همچنین در قسمت «در وجه» سعی کنید که وجه را به اسم شخص بنویسید و تا می‌توانید از نوشتن کلمه حامل خودداری کنید.
3- بعد از آن‌که اسم طرف را نوشتید، برای جلوگیری از سوء استفاده احتمالی بنویسید که چک «بابت» چه چیزی صادرشده است.
4- در داخل شکل مستطیل که باید مبلغ به عدد نوشته شود سعی کنید از سمت چپ با کمترین فاصله به حرف «ر» در کلمه «ریال» شروع به نوشتن کنید و پس از نوشتن مبلغ در جلوی آن تا انتهای مستطیل خط تیره کشیده شود.
5- پس از نوشتن عدد مورد نظر برای جلوگیری از زیاد نمودن رقم، چسب نواری روی مبلغ چسبانیده شود.
6- سعی کنید چک را به آرامی بنویسید و از شتاب زدگی و عجله در نوشتن خودداری کنید و تا آن جا که ممکن است بدون قلم‌خوردگی چک صادر شود.
7- چنان‌چه بدون قلم خوردگی چک را نوشتید و امضاء کردید در بالای شکل مستطیل که رقم نوشتید این کلمه را امضاء کنید؛ × بدون خط خوردگی × و دو طرف آن را با علامت ضربدر ببندید.
8- چنان‌چه در هنگام نوشتن دچار قلم خوردگی شدید ولو این که حرف یا یک عدد باشد پشت چک قید کنید که مبلغ فلان و تاریخ فلان صحیح است.
9- در انتخاب امضاء برای چک سعی کنید از امضاء ساده که به راحتی قابل جعل باشد خودداری کنید و زیر امضاء نام و نام خانوادگی را به همراه تاریخ با خط خود قید کنید.
10- پس از صدور چک ته چک را نیز کامل کنید و تاریخ چک و مبلغ چک و این که چک را به چه کسی داده‌اید حتما قید کنید.
11- از نمونه امضاء خود در قسمت ته چک و برگه و جلد دسته چک خودداری کنید تا چنان‌چه چک یا دسته چک مفقود شد یا مورد دست‌برد قرار گرفت جعل نمونه امضاء صورت نگیرد.
12- همیشه سعی کنید دسته چک را در جای امن قرار دهید تا به راحتی قابل دسترسی برای دیگران نباشد.
چک را گم کردید؟ چاره کار چیست؟
13- اگر دسته چک یا یک برگ چک مفقود یا مورد سرقت قرار گرفت در اسرع وقت به بانک اطلاع دهید و طبق ماده 14 قانون چک ظرف مدت یک هفته به دادسرا مراجعه نموده و ضمن طرح شکایت دستور قضایی را به بانک تحویل دهید.
چنان‌چه به دادسرا مراجعه نشود و دستور قضایی صادر نگردد بانک مسئولیتی نخواهد داشت و می‌تواند وجه چک را پرداخت و یا چک را برگشت بزند.
14- اگر در متن چک جعل و دست کاری صورت گیرد و یا مورد کلاه‌برداری قرار گیرد و یا اختلاف حساب وجود داشته باشد مطابق بند 13 عمل نمایید و چنان‌چه معامله و یا قراردادی با چک صورت گرفت شماره چک و مبلغ چک و تاریخ آن حتما در متن قرارداد قید شود.
15- از ضمانت با چک نسبت به افرادی که نمی‌شناسید یا احتمال عدم پرداخت او را می‌دهید خودداری کنید.
16- با توجه به مشکلات و تراکم کار در بانک و برای جلوگیری از برگشت خوردن چک سعی کنید مبلغ چک را یک روز قبل از موعد آن در بانک تامین کنید و چنان‌چه در تامین وجه چک در موعد مقرر دچار مشکلی شدید حتما با دارنده چک هماهنگی کرده به او اطلاع دهید و از او درخواست مهلت نمایید تا با برگشت خوردن چک و بدحسابی مواجه نشوید.
قانون صدور چک بلامحل؛
کسی که چک بلامحل صادر کند علاوه بر این‌که دادگاه او را به پرداخت مبلغ چک و خسارت وارده محکوم می‌کند به مجازات حبس و جزای نقدی محکوم خواهد شد، پس با دست خود خودمان را گرفتار نکنیم و اگر چکی را بابت ضمانت یا تخلیه ملکی به طرف مقابل دادید حتما از او رسید اخذ کنید.